06/11/2018 2:34:54 | Print

VNBTIMESSự xuất hiện của Klara (Vinfast) sẽ tác động như thế nào đến thị trường xe điện? Đặc biệt, chiếc xe điện mới sẽ cạnh tranh như thế nào với những xe xăng đang bán chạy trên thị trường như AirBlade, Lead (gần tầm giá với Klara)? Báo điện tử Tri thức trẻ đã có cuộc phỏng vấn ông Đoàn Linh, Tổng giám đốc Công ty xe điện PEGA.

Giá xe máy điện của Vinfast mới công bố là 21-35 triệu đồng – mức giá hoàn toàn khác so với các xe máy điện trên thị trường Việt Nam trước đó. Ông bình luận gì về mức giá này?

Với lựa chọn của Vinfast thì giá đó cũng hợp lý vì kích thước sản phẩm khá lớn. Thêm vào đó, giải pháp trên xe cũng nhiều nên giá đó là bình thường. Thực tế, Vinfast có xu hướng mua sắm (sẵn) với tốc nhanh nên giá thành linh kiện của các đối tác cao cũng là bình thường. Nếu làm lâu thì mới hiểu ngành nghề có những đặc thù nào, và làm việc với các đối tác sẽ có những lựa chọn tối ưu hơn. Nhưng nói chung, tôi thấy giá như thế là tốt.

Nhưng mức giá tới 35 triệu đồng của xe Vinfast sẽ gần tầm của các dòng xe đang bán rất chạy của Honda là Lead, Air Blade…?

Đúng thế. Nhưng Vinfast muốn làm nhanh ở mức siêu tốc như thế thì phải bằng cách nào đấy mới được như vậy. Cho nên giá thành đội lên cũng do mong muốn siêu tốc của họ.

Theo đánh giá của ông, xe máy điện của Vinfast so sánh với xe xăng có lợi thế gì?

Xe của Vinfast sẽ được hưởng lợi từ uy tín, thương hiệu lớn của Vingroup. Khi họ sang ngành này thì lòng tin của người tiêu dùng với xe điện cũng có thể khác đi.

Thực ra thì thế hệ xe điện mới đã vượt xe máy, thậm chí vượt xa xe máy ở nhu cầu người tiêu dùng. Nhưng trước đây, người tiêu dùng vẫn sử dụng sản phẩm chất lượng yếu, thành ra họ cảm giác nó giống đồ chơi.

Sắp tới, với xe Vinfast và Pega là khoảng 1 tháng rưỡi nữa, sẽ có sản phẩm đấu được thực sự với xe máy xăng. “Game” xe máy điện đấu với xe máy xăng sẽ rất hay vì ở nước ta xe máy điện nói chung tiết kiệm hơn xe máy xăng khoảng 30 lần. Lợi ích của nó rất cụ thể.

Ngoài việc Vinfast có khoe là xe máy điện của họ chống nước, các xe điện nói chung đều không xả khói, không gây tiếng ồn và không phát nhiệt, tránh được bỏng bô, vận hành êm ái… Xe của Vinfast sẽ tạo ra một khởi đầu cực tốt cho “game” xe điện đấu với xe xăng.

Vậy còn tính tiện dụng, liệu xe máy điện nói chung và của Vinfast nói riêng có thể cạnh tranh với xe máy xăng được không?

Không thể phủ nhận xe máy xăng tiện lợi trong vận hành. Nhưng tôi muốn mọi người quay trở lại nhu cầu về sản phẩm gốc là gì. Đó là chở hàng và người từ điểm này đến điểm kia. Đôi khi chúng ta quên mất sản phẩm sinh ra để làm gì mà nhớ nhiều đến chức năng phụ của nó hơn.

Xe máy xăng có những tiện lợi của nó về quãng đường di chuyển. Xe máy điện chỉ đi được quãng đường khoảng 40-50km sau 1 lần sạc, nó ngắn và không phù hợp với nhu cầu. Nhưng đến bây giờ nhiều thứ đã thay đổi.

Thứ nhất, tốc độ đi trong nội thành chi 25-35km/h, không hơn được. Thứ hai là một ngày người ta cũng chỉ di chuyển được 30km trở lại, gồm đi đến chỗ làm, chỗ học rồi về. Không ai đi làm 20km, đi học 20km một chiều cả, rất hiếm.

Đến bây giờ, khi xe máy điện của Vinfast đi được 80km (như công bố) hoặc như sản phẩm thế hệ mới đi được 100km thì phải nói là thừa nhu cầu người dùng. Bản thân tôi làm xe điện, đi xe điện nhiều năm, và cũng từng sống với xe máy Honda nhiều, tôi thấy như vậy.

PEGA đã tung ra thị trường xe máy điện cách đây 2 tháng với giá chỉ có 14,5 triệu nhưng chưa bán được nhiều. Trước đó, nhiều công ty khác cũng bán xe máy điện có nguồn gốc Trung Quốc với giá từ 10-12 triệu nhưng cũng không thể phổ biến. Vậy với sự xuất hiện của xe máy điện Vinfast, thị trường có thay đổi không?

Chắn chắn sẽ có thay đổi lớn. Bất cứ sản phẩm nào, kể cả sản phẩm đột phá như Samsung S9 hay Note 9 đều cần quảng cáo rất nhiều, nỗ lực rất nhiều thì người tiêu dùng mới biết, tin và mua.

Trước đây, công nghệ của ngành xe điện chưa chín, xe chỉ đi được 40km là phải nạp điện và chưa đáp ứng được nhu cầu thật sự của người tiêu dùng. Thêm vào đó, tư duy làm sản phẩm của các công ty có nguồn gốc Trung Quốc là chưa quan tâm đến xe có thể chở được nhiều đồ.

Ở Trung Quốc, người ta đi quãng đường quá ngắn và xe lại quá rẻ, chỉ dành cho trẻ con nên làm cái xe bé tí. Còn xe điện Việt Nam thì chưa có mẫu nào to đẹp như xe của Vinfast vừa ra mắt. Thêm vào đó lại chưa có ai quảng bá mạnh để mọi người biết cả.

Một yếu tố khác khiến các công ty làm xe máy điện trước đây khó tạo ra thay đổi bởi họ làm thương mại là chủ yếu. Họ gặp nhiều vấn đề liên quan đến thuế, chứng từ… nên rất khó làm bài bản và đúng chiến lược về quảng bá. Thế nên, kể cả khi họ có sản phẩm tốt nhưng cũng không có nhiều người biết để mua.

Như anh chẳng hạn, anh đâu có tự nhiên đi vào một cửa hàng xe máy hoặc xe điện để xem đâu. Anh phải có nhu cầu cho em, con cái, bạn bè gì đấy và biết là trong đó có sản phẩm gì đó rất hay thì anh mới vào chứ.

Vì thế, muốn thay đổi cách nhìn nhận của người tiêu dùng về xe điện so với xe xăng thì sản phẩm phải chín như thời điểm này. Thứ hai phải có công ty quảng bá mạnh mẽ để người tiêu dùng biết đến và như Vinfast đang làm được điều đấy.

Vì sao PEGA cũng là công ty xe đạp và xe máy điện chuyên nghiệp, sản phẩm xe máy điện giá có 14,5 triệu đồng mà bán vẫn không được nhiều?

Nói thật là sản phẩm của chúng tôi chưa được quảng bá nhiều. Từ trước đến nay, chúng tôi chủ yếu bán cho học sinh và các ông bà có tuổi, chứ sinh viên cũng chưa mua mấy. Thực tế, khi mua cho con mình (là học sinh) bố mẹ có tâm lý chỉ mua xe để đi trong vòng 2-3 năm thôi, nên bản thân người ta có nhìn nhận về xe điện như đồ chơi. Khi người ta đã nhìn như vậy thì cứ chọn xe rẻ nhất có thể.

Đến bây giờ, rất nhiều người vẫn sợ xe điện không đi được xa nên chỉ những người đi rất gần mới mua xe điện. Vì thế, nếu xe điện chỉ đi được 40km trong một lần sạc thì không bao giờ có thể thay thế được xe xăng.

Chẳng ai chịu được cảnh đang đi thì xe chết máy giữa đường và phải sạc mất vài tiếng. Thế nhưng, nếu xe đạt ngưỡng đi được 80km như Klara của Vinfast hoặc 90km trở lên như xe máy điện mới của chúng tôi sắp ra mắt thì hoàn toàn có thể nghĩ tới việc thay thế xe xăng.

Còn các hãng xe máy xăng truyền thống như Honda, Piagio, Yamaha… thì sao?

Nếu công nghệ này tệ hơn so với xe xăng thì họ đã không phát triển rồi. Họ ở tình thế là luôn có sẵn sản phẩm xe điện, nếu thị trường chuyển nhanh thì họ tung mạnh sản phẩm; còn nếu chưa chuyển thì tội gì phải làm trong khi ngành xe xăng hiện tại đang mang lại siêu lợi nhuận.

Tất nhiên là các công ty xe xăng như Honda, Piagio… không muốn quảng bá thật mạnh đến người tiêu dùng về xe điện là xe tương lai. “Quá khứ” của các công ty như Honda và Vespa là quá đẹp và siêu lợi nhuận. Chẳng ai tự bắn vào chân mình như thế cả.

Câu chuyện của xe điện Vinfast đấu với xe xăng của Honda có giống như các xe điện trước đây hay không?

Thực ra, Honda đã ra xe điện rồi nhưng là loại Hybrid (nửa điện, nửa xăng), với giá 95 triệu (cả đăng ký) – một giá siêu đắt. Thế nhưng, các công ty Việt Nam khác làm thì dù có xe tốt, giá rẻ cũng khó cạnh tranh bởi người tiêu dùng vẫn tin công ty của Nhật hơn và chọn xe nửa điện nửa xăng. Vì sao? Tôi nói thẳng ra là người Việt Nam không tin người Việt Nam. Thế nhưng, Vinfast thì sẽ khác bởi họ có uy tín của tập đoàn mẹ đứng đằng sau nên mọi người có thể nhìn nhận khác đi. Và tôi cũng xin nói thêm rằng, tương lai không nằm trên con đường kéo dài của quá khứ.